ΑΜΒΛΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΑΓΕΝΝΗΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ


Η έκτρωση ή άμβλωση είναι η διακοπή μιας αδιατάρακτης ενδομητρίου κυήσεως ενός ή περισσοτέρων εμβρύων, που διενεργείται σε πρώιμη ηλικία κυήσεως  και συγκεκριμένα σε ηλικία μικρότερη από 24 εβδ. και οδηγεί σε αφαίρεση του εμβρύου  από τη  μήτρα της μητέρας του με συνέπεια τον θάνατο του κυήματος. Η άμβλωση προκαλείται τεχνητά με χημικές, χειρουργικές ή άλλες μεθόδους. Το  όριο των 24 εβδομάδων καθορίστηκε διεθνώς  με βάση την ελάχιστη ηλικία κυήσεως, που επιτρέπει σε ένα έμβρυο που θα γεννηθεί, να είναι βιώσιμο.



Οι ηθικές και νομικές πτυχές της άμβλωσης αποτελούν αντικείμενο έντονης συζήτησης που διχάζει το σύγχρονο κόσμο. Το κύριο ζήτημα είναι κατά πόσο το έμβρυο μπορεί να χαρακτηριστεί ως άνθρωπος και ως εκ τούτου η έκτρωση ως ανθρωποκτονία. Ταυτόχρονα τίθεται και το ζήτημα της αυτοδιάθεσης της εγκύου γυναίκας, το δικαίωμά της να διαθέτει το σώμα της όπως αυτή νομίζει.
Στην Ελλάδα η έκτρωση αποτελούσε για πολλά χρόνια ποινικό αδίκημα, αδίκημα δηλαδή που προβλεπόταν και τιμωρείτο από τον Π.Κ., τόσο για τη γυναίκα όσο και γι’αυτόν που την πραγματοποιούσε. Τη δεκαετία του 1970 με την εκδήλωση του φεμινιστικού κινήματος από τη μία πλευρά και με την απελευθέρωση του σεξ από την άλλη, παρουσιάστηκε ραγδαία αύξηση των αμβλώσεων. Κάτω από αυτή την πίεση και με το δεδομένο ότι ποτέ δεν πρόκειται να μηδενιστεί εντελώς  ο αριθμός των αμβλώσεων, στις οποίες για λόγους οικονομικούς ή κοινωνικούς μπορεί να οδηγείται μία γυναίκα,  ο νομοθέτης αποφάσισε την αποποινικοποίηση των αμβλώσεων,  προκειμένου τουλάχιστον να εξασφαλίσει τη σωματική ακεραιότητα και υγεία της, αλλά και το δικαίωμά της να ορίζει το σώμα και τη ζωή της.
Ετσι., σήμερα ο Ποινικός Κώδικας, στο άρθρο 304 επιτρέπει την έκτρωση (τεχνητή διακοπή της κύησης) μόνο με τη συναίνεση της εγκύου και μόνο από γιατρό μαιευτήρα - γυναικολόγο με τη συμμετοχή αναισθησιολόγου σε οργανωμένη νοσηλευτική μονάδα στις ακόλουθες περιπτώσεις:
·       Εντός των πρώτων 12 εβδομάδων της κύησης σε κάθε περίπτωση
·       Εντός των πρώτων 24 εβδομάδων, αν υπάρχουν ενδείξεις σοβαρής ανωμαλίας του εμβρύου που επάγονται τη γέννηση παθολογικού νεογνού
·       Εντός των πρώτων 19 εβδομάδων, αν η εγκυμοσύνη είναι αποτέλεσμα βιασμού, αποπλάνησης  ανήλικης, αιμομιξίας ή κατάχρησης γυναίκας ανίκανης να αντισταθεί
·       Χωρίς χρονικό περιορισμό, αν υπάρχει αναπότρεπτος κίνδυνος  για τη ζωή της εγκύου ή κίνδυνος σοβαρής και διαρκούς βλάβης της σωματικής ή ψυχικής υγείας της, βεβαιωμένος από αντίστοιχο ιατρό (στην περίπτωση αυτή ο όρος "έκτρωση" χρησιμοποιείται σε διακοπή που επισυμβαίνει πριν την 24η εβδομάδα). Επίσης σε αυτήν την κατηγορία εμπίπτει και η περίπτωση έκτρωσης εμβρύου με αποδεδειγμένα σοβαρές δυσλειτουργίε
Είναι χαρακτηριστικό ότι ο νομοθέτης οδηγήθηκε στην επιλογή να επιτρέπει την άμβλωση κάτω από προυποθέσεις που εξασφαλίζουν την υγεία και σωματική ακεραιότητα της εγκύου, δίνοντας έμφαση και προτεραιότητα στην έγκυο γυναίκα και στα δικαιώματά της. Αυτά δηλαδή κρίθηκαν υπέρτερα από το κύριο και βασικό δικαίωμα του εμβρύου, στη ζωή.
Τι γίνεται όμως με το έμβρυο; Τόσο από τη διδασκαλία της Εκκλησίας  όσο και από την ίδια την ιατρική επιστήμη, είναι σαφές και ξεκάθαρο από αιώνες, ότι  η ζωή ξεκινά από τη στιγμή της σύλληψης. Από τη στιγμή που το ωάριο γονιμοποιείται γεννάται το έμβρυο, πρόσωπο μοναδικό, που φέρει τα δικά του χαρακτηριστικά γνωρίσματα.
          Νομικά, το πρόσωπο αρχίζει να υπάρχει μόλις γεννηθεί ζωντανό και ως προς τα δικαιώματα που του επάγονται θεωρείται γεννημένο αν γεννηθεί ζωντανό. Ωστόσο, το πρόσωπο, από την εμβρυική ηλικία είναι φορέας δικαιωμάτων και δικαιούται προστασίας, ενώ παγκόσμιοι Οργανισμοί αναγνωρίζουν στο έμβρυο δικαιώματα.
Ειδικότερα, ο ΟΗΕ το 1959 ψήφισε τη Διακήρυξη για τα Δικαιώματα του Παιδιού, η δε σχετική Σύμβαση υπεγράφη το 1990. Μάλιστα από τον ίδιο τον Οργανισμό έχει καθιερωθεί η 11η Δεκεμβρίου ως Παγκόσμια Ημέρα των Δικαιωμάτων του Παιδιού, όπου στον όρο «παιδί» περιλαμβάνεται και το έμβρυο, περιέχοντας πολλές ευεργετικές και προστατευτικές διατάξεις για την εμβρυική ηλικία.
Στην 4η   Αρχή της Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Παιδιού τονίζεται ότι η φροντίδα και προστασία που θα παρέχεται στο παιδί και στη μητέρα περιλαμβάνεται και η ικανοποιητική και μεταγεννητική μέριμνα. Στη δε 8η Αρχή διακηρύσσεται ότι «το παιδί θα είναι σε κάθε περίπτωση από τους πρώτους που θα απολαμβάνουν προστασία και περίθαλψη» .
Επίσης,  ανάμεσα στις αξίες και τις πρακτικές που συνιστούν τον Πολιτισμό της Ειρήνης,  σύμφωνα με τη Διακήρυξη 2000 της Ουνέσκο είναι οι εξής:
1.    1. « Ο σεβασμός κάθε μορφής ζωής»
2.    22. « Η μη βία. Απόρριψη της βίας σε όλες τις μορφές της και η επίτευξη δικαιοσύνης με την πειθώ και την κατανόηση»
Στην άμβλωση όμως δεν ασκείται βία στο πιο ανυπεράσπιστο ανθρώπινο πλάσμα;
Αλλά και η 4η Διεθνής Σύνοδος του ΟΗΕ για τις γυναίκες με τη Διακήρυξη του Πεκίνου και το σχέδιο δράσης που υπεγράφη από 180 κράτη, προτείνει στρατηγικά μέτρα σε 12 τομείς-κλειδιά. Στον 12ο τομέα-κλειδί  υποστηρίζεται η «νομική προστασία των κοριτσιών από την εμβρυακή ηλικία μέχρι την πλήρη ενηλικίωσή τους και κατάργηση επιβλαβών πρακτικών σε βάρος τους.» Ομολογείται δηλαδή η αναγνώριση και προστασία της πρώτης ανθρώπινης φάσης ζωής, της εμβρυακής.
Κατά το ελληνικό Δίκαιο, το έμβρυο είναι υποκείμενο και φορέας αστικών δικαιωμάτων:
1.    Εχει κληρονομικό δικαίωμα: Κληρονόμος μπορεί να γίνει μόνο όποιος βρίσκεται στη ζωή ή έχει τουλάχιστον συλληφθεί όταν πεθάνει εκείνος τον οποίο δικαιούται να κληρονομήσει. Με άλλα λόγια, το μωρό που θα γεννηθεί ζωντανό έχει κληρονομικό δικαίωμα.
2.    Αναγνωρίζεται επίσης στο έμβρυο το δικαίωμα προστασίας της περιουσίας του όπως και αυτό της διατροφής, σε περίπτωση που θανατωθεί με υπαιτιότητά του αυτός που είχε απέναντί του υποχρέωση διατροφής. Π.χ. αν σκοτωθεί ο πατέρας του σε εργατικό ατύχημα ή σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα από υπαιτιότητα τρίτου, το έμβρυο δικαιούται να αναζητήσει από τον υπαίτιο διατροφή, αλλά και χρηματική ικανοποίηση λόγω ψυχικής οδύνης.
3.    Έχει το δικαίωμα να αποζημιωθεί από εκείνον που του προκάλεσε με υπαιτιότητά του βλάβες κατά την κύηση.
4.    Τα ασφαλιστικά ταμεία αναγνωρίζουν το δικαίωμα συνταξιοδότησης και στο έμβρυο που θα γεννηθεί ζωντανό.
Όλα τα ανωτέρω δικαιώματα ασκούνται από τους γονείς, οι οποίοι ασκούν τη γονική μέριμνα, ή μόνο από τη μητέρα, αν δεν υπάρχει πατέρας.
5.    Στο άρθρο 304Α του Ποινικού Κώδικα (ΠΚ), το οποίο  φέρει τον τίτλο «ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΒΛΑΒΗ ΕΜΒΡΥΟΥ Η ΝΕΟΓΝΟΥ», ορίζεται  ότι «όποιος επενεργεί παράνομα στην έγκυο, με αποτέλεσμα να προκληθεί βαριά βλάβη στο έμβρυο ή να εμφανίσει το νεογνό βαριά πάθηση του σώματος ή της διανοίας, τιμωρείται, σύμφωνα με το άρθρο 310 του ΠΚ».
Με άλλα λόγια, αν ο δράστης έθεσε σε κίνδυνο τη ζωή του εμβρύου ή προξένησε βαριά και μακροχρόνια ασθένεια ή σοβαρό ακρωτηριασμό, τιμωρείται με τουλάχιστον δύο ετών φυλάκιση. Αν ο υπαίτιος επιδίωξε τη βλάβη την οποία προκάλεσε, η ποινή του μπορεί να είναι μέχρι δέκα ετών κάθειρξη.
Από όλα τα ανωτέρω καθίσταται σαφές ότι υπάρχει μία αντίφαση της νομοθεσίας, η οποία από τη μία αναγνωρίζει δικαιώματα στο έμβρυο ως ξεχωριστή οντότητα, από την άλλη δεν μπορεί να προστατεύσει το σημαντικότερο δικαίωμά του, το δικαίωμα στη ζωή, όταν αυτό συγκρούεται με το δικαίωμα αυτοδιάθεσης της μητέρας του.
Το ερώτημα που τίθεται διχάζει  εύλογα τις κοινωνίες. Είναι θέμα προσωπικό, θέμα πολιτισμού, θέμα διαπαιδαγώγησης ή όπως αλλιώς θέλει να το ονομάσει ο καθένας, η απόφαση κάθε γυναίκας μπροστά σε ένα τέτοιο δίλημμα. Το σίγουρο είναι πως είναι πιο ασφαλές και ορθό, να υπάρχει  σωστή και ολοκληρωμένη ενημέρωση και τα ζευγάρια να λαμβάνουν προφυλάξεις τέτοιες ώστε να μη χρειάζονται να φτάνουν στο δίλημμα αυτό!.
Εξίσου πάντως σημαντικό  θέμα προβληματισμού, σε σχέση με την αδυναμία προστασίας του εμβρύου, είναι και οι περιπτώσεις αυτές, στις οποίες το έμβρυο γίνεται αντικείμενο εμπορικής συναλλαγής: ανθρώπινη κλωνοποίηση , αλλαγές τις γενετικής κληρονομιάς των ανθρώπων, δημιουργία εμβρύων μόνο για τους σκοπούς της έρευνας η για την προμήθεια βλαστικών κυττάρων, ακόμη και με τη μεταφορά πυρήνων σωματικών κυττάρων,  καταστροφή ανθρώπινων εμβρύων, ακόμη και για τη λήψη βλαστικών κυττάρων· ερευνητικές δραστηριότητες που περιλαμβάνουν τη χρήση και το χειρισμό των ανθρώπινων εμβρυικών βλαστικών κυττάρων. Και όλα αυτά είναι πραγματικότητα, μάλιστα τέτοιες έρευνες χρηματοδοτούνται από το ίδιο το Ευρωπαικό Κοινοβούλιο, με εκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο. Την περίοδο 2012-2013 είχε συσταθεί η πρώτη Ενωση Ευρωπαίων Πολιτών («One of us»),  με σκοπό  τη συγκέντρωση υπογραφών από όλη την Ευρωπαική Ενωση, προκειμένου να σταματήσει η Ευρωπαική Ενωση τη χρηματοδότηση τέτοιων ερευνών,  σε βάρος της ανθρώπινης ύπαρξης.  Ο αριθμός των απαιτούμενων υπογραφών συγκεντρώθηκε, αλλά δυστυχώς το Ευρωπαικό Κοινοβούλιο δεν έκανε αποδεκτό το αίτημα!
 Κάτω από αυτή την οπτική γωνία, ο άνθρωπος  μετατρέπει το έμβρυο, την αρχή της ανθρώπινης ύπαρξης, σε αντικείμενο εμπορικής συναλλαγής και εκμετάλλευσης, παραγνωρίζοντας την ανθρώπινη, αυτοτελή και ανεξάρτητη οντότητα του εμβρύου, της μόνης ύπαρξης που δεν μπορεί με κανένα τρόπο να υπεραμυνθεί της ίδιας του της  ζωής.
          Τέτοιες τεχνικές είναι κατοχυρωμένες  και θεμελιωμένες νομικά σε βασικές αρχές του δικαίου, έρχονται όμως σε ευθεία σύγκρουση με τις ηθικές αξίες και αρχές της κοινωνίας, το γεγονός δε, ότι  έναντι αυτών δεν μπορεί ο νόμος να προστατεύσει το αγέννητο παιδί,  πλήττει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, τον πολιτισμό μας και υπονομεύει το μέλλον μας και το μέλλον του πλανήτη μας.
ΖΑΧΑΡΟΥΛΑ ΓΚΡΙΕΛΑ

ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ ΠΑΡ’ΑΡΕΙΩ ΠΑΓΩ
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...

Δημοφιλείς αναρτήσεις